Y Cyngor Cymuned yw haen gyntaf y llywodraeth; yr haen nesaf yw'r Cyngor Sir. Mae'r Cyngor yn gorff corfforaethol etholedig, gyda bodolaeth gyfreithiol ei hun, yn hollol ar wahân i un ei aelodau. Cyfrifoldeb y corff cyfan yw ei benderfyniadau. Rhoddir pwerau iddo gan y Senedd a Llywodraeth Cymru, gan gynnwys yr hawl i godi arian trwy drethiant (y praesept) ac ystod o bwerau i'w wario. Mae'r mwyafrif o'r pwerau hyn yn ddewisol ond mae yna rai dyletswyddau hefyd.
Mae rhestr gyflawn ar gael ar gais.
Adroddiad Flynyddol